Kestane balı, arıların kestane ağacının (Castanea sativa) çiçeklerinden topladığı ekstrakttan elde edilen bir bal türüdür. Kestane ağacının çiçeklenmeye başladığı haziran ayında yoğun çalışan arılar sayesinde elde edebildiğimiz bu bal, diğer birçok çiçek balına göre daha az üretilebildiği için değerli ballar arasında bulunmaktadır.
Kestane balı Türkiye’de özellikle Marmara ve Batı Karadeniz bölgelerinde yaygın olarak üretilen bir baldır. Dünyada ise üretilen monofloral (bir bitki türünün baskın olması) ballar arasında en lezzetli ve en kaliteli olan baldır. Duyusal özellikleri olarak odunsu, baharatlı ve meyveye özgü yoğun aromatik tada sahiptir. Koyu (kehribar) rengi, keskin tadı ve yoğun aroması ile bilinen kestane balı benzersiz tadından dolayı bal severler tarafından tercih edilmektedir.
Potasyum, Kalsiyum ve Magnezyum bakımından zengin olan bu balın diğer monofloral ballara göre diastaz enzim aktivitesinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Diastaz nişastanın parçalanmasını sağlayan bir enzimdir. Bu enzimin yüksek olması balın tat ve aromasının yüksek ve taze olduğu anlamına gelmektedir. Koyu rengi ile kestane balı yüksek pH, elektrik iletkenliği ve kül değerine sahiptir. Bu değerlerin yüksek olması kestane balındaki mineral miktarının yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca kestane balı, yüksek fruktoz düşük glikoz içeriği ile karakterize edilmektedir. Bu durum kestane balının daha geç kristarilize olmasını(şekerlenmesini) sağlamaktadır.
Kestane balının insanlar tarafından tüketildiğinde gösterdiği etkiler ile ilgili birçok araştırma bulunmaktadır. Kestane balının diğer monofloral ballara göre daha yüksek fenolik bileşen, flavonoid ve C vitamini içermesi nedeniyle daha yüksek antioksidan aktiviteye sahip olduğu belirlenmiştir. Yapılan diğer çalışmalarda kestane balının zararlı bakterileri etkisiz hale getirmesinden dolayı antimikrobiyal etkiye sahip olduğu görülmüştür. Ek olarak antienflamatuar, antidiyabetik, antitümör, yara iyileştirme etkisi ve bağışıklık desteklemesi kestane balının diğer özellikleridir.
Kaynakça:
Karadal, F., & YILDIRIM, Y. (2012). Balın kalite nitelikleri, beslenme ve sağlık açısından önemi. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 9(3).
Hossen, M. S., Ali, M. Y., Jahurul, M. H. A., Abdel-Daim, M. M., Gan, S. H., & Khalil, M. I. (2017). Beneficial roles of honey polyphenols against some human degenerative diseases: a review. Pharmacological Reports, 69(6), 1194-1205.
SİLİCİ, S. (2018). ANTIOXIDANT AND PHYSICOCHEMICAL PROPERTIES OF CHESTNUT HONEYS FROM TURKEY. Communications Faculty of Sciences University of Ankara Series C Biology, 27(2), 104-114.
Beşir, D. A. Ğ. (2017). Investigation of some properties of chestnut honey produced in black sea region of Turkey. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 7(2/2), 118-123.